کلامیدیا تراکوماتیس یک گونه از جنس کلامیدیا است که گروهی از باکتری ها هستند که داخل سلولي اجباري انسان هستند که در گذشته بعنوان ویروس در نظر گرفته می شدند. اين باكتري ها درون سيتوپلاسم ميزبان تكثير مي يابند و قادر به توليد انرژي متابوليكي نمي باشند و ATP را نمي توانند سنتز كنند. دارای غشاء خارجی و داخلی مانند باکتری های گرم منفي (بدون پپتيدوگليكان در ديواره سلولي) هستندو ریبوزوم های آن ها مانند سایر پروکاریوت ها است. در سلول میزبان قادر به سنتز پروتئین ها ، لیپیدها و اسید های نوکلئیک خود می باشند همچنین نسبت به آنتی بیوتیک های ضد باکتریایی حساس می باشند. کلامیدیا ها انواع (گونه های) مختلفی دارند که در این مطلب به کلامیدیا تراکوماتیس که علامل چندین بیماری انسانی است میپردازیم.
بیماری زایی کلامیدیا تراکوماتیس
تونایی تکثیر درون سلولی دارند و میتوانند از ادغام فاگوزوم با لیزوزوم سلولی جلوگیری کنند. همچنین مکانیسم اصلی بیماری زایی کلامیدیا ها در چرخه زندگی آن ها درون سلول میزبان نهفته است که باعث آسیب سلول ها میشود. مراحل تكثير در تمام كلاميدياها مشابه است و دو فرم مجزا دارند :
اجسام اوليه عفوني (EB): غیر فعال از نظر متابولیک ، مقاوم دربرابر شرایط نامساعد محیطی ، توانایی اتصال به گیرنده های سلول میزبان و تحریک ورود به سلول میزبان
اجسام مشبك غير عفوني(RB): فعال از نظر متابولیک وتکثیر ارگانیسم در این حالت.
کلامیدیا تراکوماتیس میتواند موجب ایجاد بیماری های زیر شود که در ادامه هر کدام را بررسی میکنیم.
- تراخم
- التهاب ملتحمه نوزادی
- پنومونی نوزادی
- عفونت های تناسلی
- لنفوگرانولوم ونروم چشمی (LGV)
- لنفوم گرانولوم آمیزشی
تراخم
تراخم یک بیماری چشمی قدیمی است که باعث التهاب ملتحمه منتشر با درگیری تمام ملتحمه میشود. با پیشرفت بیماری ملتحمه زخم میشود و پلک بیمار به داخل چشم برمیگردد و در نهایت میتواند باعث از بین رفت بینایی شخص شود. بعد از درمان یا به طور خود به خودی در مقطع کوتاهی ممکن است بیماری به ظاهر خوب شده باشد اما پس از مدتی بیماری دوباره عود میکند پس باید از درمان به طور کامل اطمینان حاصل کرد.
التهاب ملتحمه نوزادی
هنگامی که مادر باردار به کلامیدیا آلوده باشد در موقع زایمان که نوزاد از کانال های زایمانی آلوده عبور میکند دچار عفونت های چشمی میشود که با عث تورم پلک نوزاد و ایجاد زخم روی ملتحمه چشم نوزاد میشود.
پنومونی نوزادی
کودکانی که از مادران مبتلا به عفونت های ژنیتال بدنیا می آیند. در صورت عدم درمان عفونت های چشمی نوزادان ، درخطر ابتلابه پنومونی ناشی از کلامیدیا تراکوماتیس قرار می گیرند.
عفونت های تناسلی
کلامیدیا تراکوماتیس در مردان فعال از نظر جنسی باعث ایجاد التهاب مجاری ادراری غیر گنوکوکی و گاهی باعث التهاب مجاری اسپرم بر میشود. کلامیدیا تراکوماتیس در زنان فعال از نظر جنسی نیز باعث ایجاد التهاب و عفونت رحم، سرویکس و بیماری های التهابی لگن میشود. بیش از ۵۰ درصد موارد یورتریت غیر گونوکوکی مربوط به کلامیدیا تراکوماتیس می باشد. در این مورد برای درمان باید هردو شریک جنسی با هم درمان را شروع کنند حتی اگر یکی ازآن ها به ظاهر سالم باشد.
کلامیدیا تراکوماتیس میتواند لنفوگرانولوم ونروم چشمی (LGV) و آمیزشی نیز ایجاد کند
لنفو گرانولوم ونروم چشمی التهاب ملتحمه ای است که با لنفادنوپاتی نواحی اطراف گوش، تحت فک وگردن همراه شده باشد. همچنین لنفوگرانولوم ونروم آمیزشی نیز یک بیماری منتقله ازطریق تماس های جنسی است که در روند آن یک برجستگی با ضایعه زخم شونده در دستگاه تناسلی، مقعد، رکتوم و … ایجاد میشود که باعث تورم و دردناک شدن غدد لنفاوی که در آن موضع قرار دارند میشود.
درمان و پیشگیری کلامیدیا تراکوماتیس
از آن جا که کلامیدیا یک باکتری است درمان قطعی آن با آنتی بیوتیک است. هر کدام از بیماری های بالا میتوانند توسط آنتی بیوتیک هایی درمان شوند که پزشک باید با توجه به شرایط بیمار، میزان آلودگی و مدت آلودگی، نوع دارو و دوز آن را تعیین کند. باید توجه داشته باشید که مصرف خود سرانه آنتی بیوتیک ها باعث مقاومت بدن نسبت به این دارو ها میشود و باعث میشود بیماری ساده ای که با دوره درمان و دوز کمی از آنتی بیوتیک درمان شود نیاز به دوز های سنگین و دوره درمان طولانی ای داشته باشد و حتی گاهی فراتر از این میرود و باعث به خطر افتادن زندگی شخص میشود. پس همواره توجه داشته باشید برای درمان و مصرف دارو ها حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
با توجه به موارد گفته شده باید در مواردی که امکان انتقال و ابتلا وجود دارد نسبت به پیشگیری و بستن راه انتقال این باکتری اقدام شود. مادرانی که قصد باردار شدن دارند و علائم دارند باید قبل از بارداری تست بدهند و حتما نسبت به درمان اقدام کنند. همچنین مادران بارداری که مبتلا شده اند باید برای جلوگیری از ابتلا نوزادشان نسبت به درمان اقدام کنند که درمان این مادران به مراتب باید با احتیاط بیشتری صورت بگیرد. افرادی که شرکای جنسی متعددی دارند نیز همواره باید نسبت به جلوگیری و استفاده از محافظ ها اقدام کنند.
درصورتی که سوالی در مورد کلامیدیا و بیماری هایی که ایجاد میکن دارید در قسمت نظرات میتوانید سوال خود را بپرسید.
