رفلاکس معده به مری چیست ؟
GastroEsophageal Reflux Disease یا به اختصار GERD به حالتی گفته میشود که محتویات معده و دوازدهه (خصوصا اسید) از معده به مری برگردد.
شایعترین بیماری مری است. نیمی ازجمعیت آمریکا ماهانه و %۱۰-۷روزانه این بیماری را دارند. هزینه درمان این بیماری ۱۰میلیارد دلار برآورد شده است.
مکانیسم های ایجاد رفلاکس
- مهمترین مکانیسم ایجاد رفالکس Relaxation LES Transient است که طولانی مدت میباشد. به طور طبیعی به دنبال غذا خوردن فشار اسفنگتر تحتانی مری (LES) به طور موقت کاهش مییابد و این شل شدن باعث برگشت محتویات به درون مری میشود. این برگشت ۲-۱ ساعت بعد از غذا خوردن اتفاق می افتد. هم در افراد دارای سوزش سر دل وجود دارد و هم در افراد بدون سوزش سردل. این کاهش فشار گاهی طولانی میشود. در افراد مبتال به رفلاکس این کاهش فشار با تعداد دفعات
و مدت زمان بیشتری وجود دارد. - فشار پایه ی پایین در LES. افزایش فشار داخل معده (یعنی فشار معده بیشتر از فشار LES باشد. حتی اگر در مواردی
افزایش فشار داخل شکمی متناسب با افزایش فشار در LES نباشد بازهم رفلاکس ایجاد میشود). - در حاملگی فشار LES به دلیل ترشح پروژسترون پایین می آید.
- افراد چاق به دلیل افزایش فشار داخل شکمی مستعد رفلاکس هستند.
- دیسموتیلیتیها: اختلال حرکتی مری دارند، مثل افرادی که اسکلرودرما دارند. عضالت اسکلتی و مخطط مری را درگیر و حرکات پریستالتیسم مری را مختل میکند و همچنین فشار LES خیلی پایین است.
- داروهای مختلف مثل بتا بالکرها، آنتی کولینرژیکها، متیلگزانتینها یا هر عاملی که فشار LES را کم کند.
- کسانی که دئودنو گاسترو ازوفاژیال رفالکس داشته باشند(برگشت صفرا ازدئودنوم به معده
وبرگشت به درون مری) (Reflux Bile) - آرتریت روماتوئید، سندروم شوگرن (مشکل ترشح بزاق داشته و مستعد تجربه رفالکس هستند)
علائم رفلاکس معده به مری
علائم گوارشی و خارج گوارشی دارد:
علائم گوارشی:
- شایعترین علامت Heartburn(سوزش سردل) است که %۷۵ اختصاصیت دارد.
- احساس مزه تلخ در دهان
علائم غیرگوارشی:
- Chest Pain
- علائم ریوی مثل: سرفه مزمن –آسم – برونکو اسپاسم
ممکن است فرد آسم داشته باشد و تحت درمان باشد ولی دارای رفالکس مخفی باشد و به آن
آگاهی نداشته باشد. - از دیگر علائم: پوسیدگی دندان- گرفتگی صدا(بیشتر درصبح) – صاف کردن گلو- سینوزیت های مزمن- احساس توده درگلو(Sensation Globus)این احساس توده درگلو در %۷۰موارد فانکشنال و در ارتباط با GERD است و در %۳۰ موارد علت ارگانیک دارد.
- گلودرد مزمن (حالت التهاب در پشت گلو) – ممکن است آروغ زدن های مکرر وجود داشته باشد یا نباشد.
درمان رفلاکس معده به مری
هدف ازدرمان کوتاه مدت (چهارهفته ای)برای رفلاکس:
- relief symptom یعنی علائم بیمار از بین برود.
- بهبود یافتن اروژن های درون مری
هدف از درمان بلند مدت:
- Symptom Relief
- جلوگیری از عوارض بعدی
۱-اولین قدم ومهمترین قدم برای درمان رفلاکس تغییر سبک زندگی است:
کسانی که رفلاکس دارند باید روی تخت شیبدار بخوابند که معمولا گفته میشود ۱۲-۸ اینچ قسمت سر نسبت به زمین اختلاف ارتفاع داشته باشد.
در مدتی ک بیمار خواب است و درصورتی که دارو مصرف نکرده باشد اسید وارد مری شده و بیشترین صدمه را میزند.
بیمار باید پرهیزهای غذایی خاصی را شروع کند، مثل پرهیز از مواد چرب-شکلات-کاکائو-نوشابه گازدار-آب پرتقال-بعضی میوه های خام مثل گوجه فرنگی و …
لازم نیست لبنیات را حذف کنیم
عدم مصرف الکل و سیگار
چای غلیظ Relaxation LES را طوالنی کرده بنابراین باید از چای کم رنگ استفاده کرد.
افرادی که تندتند غذا میخورند، گاز بیشتری همراه غذا وارد معده شان میشود و وقتی اتصاع معده بیشتری داشته باشد باعث باز شدن دریچه میشود؛ به خصوص در آنهایی که فتق هیاتال دارند و احتمال رفلاکس بیشتری دارند. از این افراد میخواهیم که آرام تر غذا بخورند.
۲-در قدم بعدی مصرف دارو های ضد اسید و ضد رفلاکس صورت میگیرد.
۳-جراحی آنتی رفلاکس. در کسانی انجام میشود که:
اولا عوارض دارویی داشته باشند(یعنی بیمار دارو مصرف کرده و عوارض ایجاد کرده و دیگر نمیتوان به او دارو داد)
ثانیا کسانی که در طولانی مدت دارو استفاده کرده و خسته شده اند و تمایلی به ادامه درمان ندارند
۴-درمان اندوسکوپیک
۵-درمان جایگزین و مکمل مثل طب سوزنی
۶-درمان های سایکولوژیک
۷-یکی از روش های درمانی GERD روش RadioFrequency می باشد که در این روش با استفاده از اندوسکوپی یکسری امواج رادیویی به LES تابانده شده و باعث افزایش سنتز کلاژن و هیپرتروفی این قسمت میگردد و به دنبال آن افزایش انقباض در LES را داریم که از رفلاکس جلوگیری میکند. %۸۰ از رفلاکس جلوگیری کرده و کاهش علائم داریم.
موارد انجام این روش درصورتی است که:
- مریض نمیتواند جراحی انجام دهد
- PPIبرای مریض قابل تحمل نیست.
عوارض رفلاکس
التهاب مری نوعD,C,B,A (اروژن در قسمت پایین مری)،اروژن ها ممکن است که بیشتر از۵mm باشند، به هم بپیوندند و ایجاد زخم کنند و این زخم ها ممکن است تنگی مری ایجاد کنند و درنهایت باعث ایجاد مری Barrett شود.
مری Barrett بیشتر در افرادی ایجاد میشود که بیش از۵سال رفلاکس داشته باشند، مرد باشند، سفید پوست و دارای سن ۴۵-۴۰ باشند. به عنوان ضایعه پیش سرطانی است.
تنگی معموال در افرادی که سابقه سوزش سر دل طولانی مدت دارند و به سمت دیسفاژی پیشرونده میروند دیده میشود و در نهایت از روش اندوسکوپی (دیالتاسیون و بوژیناز) برای برطرف کردن آن استفاده میشود.
درصورتی که سوال و یا نظری در رابطه با بیماری رفلاکس دارید میتوانید در قسمت نظرات سوال خود را بپرسید، پزشکان تیم سلامتانه پاسخگوی پرسش شما خواهند بود.
