اریزیپلوتریکس باکتری گرم مثبت، یک عامل عفونت پوست

خصوصیات اریزیپلوتریکس

اریزیپلوتریکس یا Erysipelothrix یک جنس از باکتری های باسیلی گرم مثبت باریک ( ۲.۵–۰.۸میکرومتر و عرض ۰.۴–۰.۲میکرومتر) است که به صورت منفرد یا زنجیرهای کوتاه نامنظم و رشته ای شاخه دار دیده می شود. بعضا پلئومورفیسم دارد یعنی در مواقعی شکل کوکسی آن هم دیده شده. همچنین این باکتری بدون حرکت است و در رنگ آمیزی گرم گاهی گرم منفی دیده می شود.

اریزیپلوتریکس بی هوازی اختیاری است و  تمایل به میکروآئروفیل دارد. همچنین فاقد اسپور و کند رشد است و به ۲تا ۳روز انکوباسیون نیاز دارد. در لوزه ها ودستگاه پرندگان، ماهی، خوک، بوقلمون و پستانداران وحشی و اهلی در سراسر دنیا یافت می شود یعنی فلور طبیعی حیوانات است و بیماری زئونوز است یعنی انسان بیماری را از حیوان کسب می کند. بیماری در حیوانات بخصوص خوک شایع است اما بیماری در انسان شایع نیست.

مهمترین گونه این جنس اریزیپلوتریکس روزوپاتیه است

علائم و بیماری زایی اریزیپلوتریکس

احتمالا فاکتور های بیماریزا در انسان هیالورونیداز و نورامینیداز می باشد. بیماری اریزیپلوتریکس مشترک بین انسان وحیوان است. افراد دارای مشاغل مرتبط با حیوانات در معرض خطر ابتلا می باشند. قصاب ها- افرادی که با گوشت سر وکار دارند-کشاورزان- گارگران مرغداری…..بیشتر از سایر افراد در معرض خطر هستند. خاک های آلوده به مدفوع حیوانات یا آب های آلوده نقش مهمی در انتشار باکتری از حیوانی به حیوان دیگر را دارند. اریزیپلوتریکس چند مدل بیماری میتواند ایجاد کند:

• عفونت موضعی پوست: اریزیپلوئید (Erysipeloid) که به انگشت نهنگ و یا شیر دریائی نیز معروف است. دوره کمون: ۱-۴ روز است و ضایعات روی انگشت یا دست ، به رنگ بنفش با لبه های برآمده است. به کندی انتشار می یابد، درد، خارش  و حس سوختگی دارد. همچنین تورم وجود دارد ولی چرک موجود نیست چون بیشتر پیش رفته است و عمقی شده. (افتراق از اریزپلاس).
• عفونت منتشر پوستی: نادر، کشت خون منفی
• سپتی سمی: نادر- اغلب همراه اندوکاردیت تحت حاد

برای پیشگیری بهتر است از دستکش یا سایر پوشش های مناسب که مانع مواجهه پوست با ارگانیسم شود استفاده شود.(در صورت داشتن زخم باز).

اریزیپلوتریکس نسبت به پنی سیلین و سفالوسپورین حساس است و  نسبت به آمینوگلیکوزیدها، سولفنامیدها و وانکومایسین مقاوم میباشد.

تشخیص آزمایشگاهی

• نمونه: اریزیپلوتریکس فقط در بافت های عمیق یافت شده بنابراین نیازمند بیوپسی کاملا ضخیم است.
• اسمیر: رنگ آمیزی گرم (مثبت و گاهی گرم منفی).
• کشت: در بلاد آگار بعد از ۳-۲روز انکوباسیون کلنی کوچک ، آلفا همولیتیک و خاکستری تولید می کند.
• ویژگی های اختصاصی: کاتالاز+ ، اکسیداز – ، ایندول – ، سولفید هیدروژن + و تخمیر ضعیف