سیکلوسپورا کایتاننسیس انگل عامل اسهال

سیکلوسپورا کایتاننسیس

(Cyclospora cayetanensis) یک گونه از انگل های تک سلولی است که علاوه بر نام علمی سیکلوسپورا کایتاننسیس به جلبک سبزآبی وجسم سیانوباکتر نیز معروف است. سیکلوسپورا در انسان میتواند ایجاد بیماری کند. یک انگل نوظهور است و اووسیت آن گرد است؛ ابتدا تصور میکردند که ایزوسپورا یا کریپتوسپوریدیوم است و به آن کریپتوسپوریدیوم بزرگ میگفتند؛ چون هم کروی است وهم چهار اسپوروزوئیت در داخل آن وجود دارد.

سیکل زندگی

سیکلوسپورا دو اسپوروسیست دارد و در هرکدام دو اسپوروزوییت وجود دارد و دی اسپوریک دی زویید است. اسید فست آن مثبت است و از نظر مورفولوژی بسیار شبیه کریپتوسپوریدیوم است و میتواند پستانداران،خزندگان،جوندگان، حشره خواران و … رامبتلا کند.
سیکل زندگی آن مثل ایزوسپورا مبهم است. اووسیت آن ۸تا ۱۰ میکرون است اما ایزوسپورا ۴ تا ۶ میکرون است. تفاوت دیگر آن با ایزوسپورا این است که اتوفلوئورسنس دارد یعنی در زیر نور UV آبی میشود و فلوئورسانس خودبه خودی دارد که ایزوسپورا اینگونه نیست.

سیکلوسپورا تک میزبانه است و تنها میزبانش انسان است (البته درگونه ای که میتواند برای ما بیماری زا باشد). در روده زندگی میکند از راه آب و مواد غذایی مخصوصا تمشک آلودگی ایجاد میکند هم شیزوگونی و هم اسپوروگونی در روده طی میشود اووسیت سیکلوسپورا نارس است.
زمان رسیده شدن آن معمولا ۲تا ۵روز است.(مانند توکسوپلاسما) اما توکسوپلاسما دی اسپوریک تترازوییک میشود.
توکسوپلاسما در مدفوع گربه است اما سیکلوسپورا در مدفوع انسان است.

سیکلوسپورا چه علائمی را در انسان ایجاد میکند؟

علائم آن شبیه ایزوسپورا و کریپتوسپوریدیوم است که علائم هردوی آن ها شبیه ژیاردیا است. دوره کمون آن ۲تا ۱۱ روز است. عامل اسهال های حجیم با عود سه هفته ای است به خصوص در افراد ایمونوساپرس و ایدزی ها.
علامت های گوارشی مانند تهوع ، اسهال ، استفراغ، دل درد و تب خفیف دارد اما در ایدزی ها این علامت ها طولانی تر و شدید تر است.
علائم آن از ایزوسپورا قابل تفکیک نیست و میتواند علائمی شبیه ژیاردیا داشته باشد.

تشخیص و درمان

روش های تشخیص آن شبیه ایزوسپورا است. حساس ترین روش تشخیص در هردوی آن ها شناورسازی یا همان شیتر است. روش دیگر رنگ آمیزی اسیدفاست است و یا میتوانیم زیر اشعه UV قرار بدهیم که نورآبی بدهد. میتوانیم روی آن ید بریزیم که قهوه ای شود میتوانیم آن را کشت دهیم؛ که معمولا در محیط دی کرومات پتاسیم به طور مناسب کشت داده میشوند. برای درمان هم میتوان به مدت ۷تا ۱۰ روز تحت نظر پزشک کوتریموکسازول مصرف کرد.